Heke gelekî dirêj bibin ber meqaleyek ji bonî wan werê çêkirin.
Danîn û hiştin. Ji ber ko danîn bi -în xilas dibê, em zanin bê rayê wextê çûyî dibê -danî-. Hiştin jî bi -in xilas dibê yanî -hişt-. Rayê wextê niha -dên- û -hêl- e. Lê di hin devokan de rayê wextê çûyî bi yekî weke yê niha re hatiye guhartin. Kesin ji wextê çûyî yê danîn re dibêjin -dêna- weke "min dêna wir". Vêce ez nizanim ma lêkera netewandî li gora wan dibê "danîn" yan "dênan". Di hinek devokan de jî hiştin bûye hêlan, wextê niha weke xwe maye lê yê çûyî bûye -hêla- yanî "min hêla". Yek dibînê bê di van lêkeran de rayê wextê çûyî carna ji yê niha re û lêzêdekirina "a" çêdibê.
| ya mi ye | ya min e |
| - | ê min in |
| mi dixwest | min dixwest |
| mi anî | min anî |
"Mi" bi gelejmarî re naşuẍilê ji ber ko hingî yek nizanê ma "ê mi ne" yan "ê min e" tê gotin. Ya "ḧeqîqî" min e ji ber ko di zimanên nas de jî wilo ye. Ji ber ko gelekî tê bikaranîn hatiye kinkirin lê şiklê "mi" di zimanê şteẍaliyê de ye, di zimanê nivîskî de "min" divê.
Wextê ko ji 'erebî hatine û bûne lêker, ew dengdêra talî bûye "i", lê navdêr weke xwe maye. Lêker wilo çêbûne ji ber ko bilêvkirina wan hêsanîtir e.
Nivîsîna înglîzî ne li gorî ti tiştî hatiye çêkirin, yek ti carî ji xwendinê nikarê 100% zanibê ma çawa tê gotin. "YouTube" bi e re xilas dibê lê weke "yûtûb" tê xwendin. Vêce em li gora nivîsandina îngilîzî ("youtubeê") yan jî nivîsandina hinek devokên kurmancî (ne ya mi, "youtubeyê") herin? Ez dibêjim ne yek jî. Ber ew "e" bi "ê" re werê guhartin yanî "YouTubê". Bi vî şiklî xwendin jî rast dibe nivîsandin jî. "Google" --> "Li Googlê bigere".
Di kurmancî de 3 şikil hene ji bonî biqewetkirina me'nê. Şiklê pêşî gotineke nêzîk lê bême'ne pê ve dikê, gotina dî ne hercar ji ya dî ye. Şiklê duwa jî hema gotinekê dibê. Şiklê siya jî gotineke kinkirî û guhartî ko bi "p" xilas dibê pê ve dikê [Nizanim ma peve tê nivîsandin yan na]. Heke şiklê pêşî hebê, yê duwa û siya nîne, hebê jî ne rast e.